Journalist Looijenga schreef een boek over de tram
Journalist Lourens Looijenga schreef een boek over de tram die tussen 1914 en 1962 reed tussen Steenwijk, via Frederiksoord, Wilhelminaoord en Noordwolde naar Oosterwolde. Deze tramlijn was belangrijk voor de ontsluiting van de dorpen in het gebied. Voor de Maatschappij van Weldadigheid betekende het een grote verbetering in aan- en afvoer van goederen, zoals kunstmest, hout en aardappelen. Ook de vlechtindustrie in Noordwolde had er veel profijt van.
Vanaf 1890 werden plannen gemaakt om het achterland met een spoorverbinding beter bereikbaar te maken. Dat had veel voeten in de aarde.
Jarenlang werd er gepraat en ruzie gemaakt. In 1896 zette de Maatschappij van Weldadigheid een paardentram in, die tweemaal daags in 1,5 uur van Wilhelminaoord, via Frederiksoord naar Steenwijk reed. De omnibus werd ook publicitair ingezet om een uitstapje naar de koloniën te bevorderen. Kolonisten mochten alleen met een verlofpas meerijden. Toen de fiets populair werd, stopte in 1904 het vervoer met de omnibus.
De Maatschappij van Weldadigheid heeft het aanleggen van een trambaan altijd krachtig gesteund. Het plan om de trambaan door het Sterrebos te laten lopen werd echter door de commissarissen afgekeurd. Gelukkig!
Eerste Tram in 1914
Pas in 1913 werd met de aanleg begonnen. Hiervoor moest in Wilhelminaoord de ophaalbrug over de Westerbeeksloot worden vervangen door een vaste overgang en bij de Oranjelaan twee huizen worden afgebroken, waaronder de kruidenierswinkel van Verhagen. De Maatschappij van Weldadigheid liet bij het Sterrebos een loods bouwen voor overslag van goederen. Op 16 mei 1914 reed de eerste (feest)tram. Groot feest in de dorpen! Directeur van Leusen van de Maatschappij van Weldadigheid noemde dit het begin van een economische ommekeer: de koloniën worden een open enclave …
De exploitatie lag in handen van de Nederlandsche Tramweg Maatschappij (NTM). Aanvankelijk werd er met kleine stoomlocomotieven gereden. Later kwamen er diesellocs voor de wagens. Maar het heeft de tram niet meegezeten. Er kwam al snel concurrentie. Vanaf 1922 ontstond er een wild groei aan autobuslijnen en vervoersmaatschappijen. Ook de toename van vrachtwagens maakte dat de ntm vaak in de rode cijfers kwam. Vanaf 1930 gaat ook de ntm met bussen rijden en komt er in 1938 een reguliere buslijn langs het traject van de tram. De oorlog deed het tramverkeer weer opleven. Bussen en vrachtwagens waren gevorderd door de bezetter tot in 1944 de Duitsers ook de tramlocomotieven roofden. Na de oorlog werd de dienst hervat met 9 ritten per dag van Steenwijk naar Noordwolde. Maar twee jaar later werd het personenvervoer gestaakt. Het goederenvervoer ging door tot 1962. Op 28 september 1962 reed de laatste trein. Het was een extra lange trein die alle goederenwagens terugbracht naar het station Steenwijk.
De trambanen werden afgebroken en veelal vervangen door fietspaden. Deze en andere verhalen zijn te lezen in het rijk met foto’s geïllustreerde boek van de Noordwoldiger Lourens Looijenga. Het is te koop in de winkel van De Proefkolonie.
laatste aanpassing: 31 maart 2023