Een gesprek met de komende en de scheidende bestuursvoorzitter van de Stichting Maatschappij van Weldadigheid.
In de 12 jaar dat Anneke Haarsma, als eerste vrouwelijke voorzitter, het bestuur heeft geleid, maakte ze veel veranderingen en een aantal hoogtepunten mee. Er gebeurde veel. De aankoop van het Inforium door de MvW was de eerste grote stap. De grote investering was voor directie en bestuur een spannende beslissing. Gelukkig was de uitwerking positief. Het gebouw werd omgebouwd tot het nieuwe museum De Proefkolonie. Dat had een vliegwieleffect op de verdere ontwikkelingen. Belangrijk hierbij werd de samenwerking met Veenhuizen. Na vele gesprekken en met de nodige inspanning van beide kanten kwam er een goede en effectieve samenwerking tot stand. Met het provinciaal bestuur van Drenthe werden eveneens de contacten op een prettige wijze geïntensiveerd. Het leidde in 2021 tot de erkenning van beide koloniën als UNESCO Werelderfgoed. Evenals de festiviteiten rond het 200-jarig bestaan van de Maatschappij van Weldadigheid met het bezoek van Koning Willem-Alexander, waren dit feestelijke hoogtepunten in de bestuursperiode van Anneke Haarsma. Het predicaat UNESCO Werelderfgoed heeft een enorme boost gegeven aan de belangstelling voor de Koloniën van Weldadigheid. Frederiksoord en de andere Koloniën stonden op de kaart. Projecten als de renovatie van de Mandenmakerij, de terugkoop van de oude Tuinbouwschool en de op handen zijnde uitbreiding van het museum zijn voorbeelden van de dynamiek van de afgelopen jaren. Het bestuur van de Stichting is omgevormd naar een kleine dynamische organisatie. De stichting is financieel weer gezond geworden. De communicatie met de Gemeente Westerveld en met de dorpsgemeenschap van Frederiksoord e.o. is sterk verbeterd. Anneke Haarsma kijkt met veel voldoening terug op haar bestuursperiode. Ze is blij dat ze wordt opgevolgd door Cees Bijl, die zij als gedeputeerde via zijn betrokkenheid met het UNESCO dossier Frederiksoord en Veenhuizen heel goed heeft leren kennen.
Mr. Cees Bijl (1955) beaamt dit. Met het UNESCO dossier in portefeuille werd hij volledig ingewerkt in het wel en wee van dit gebied. Toen hij werd gevraagd voor de functie van voorzitter van de Maatschappij van Weldadigheid, behoefde hij niet lang na te denken. Hij voelde het als een soort opdracht om het verhaal van Van den Bosch verder te vertalen naar de toekomst. De ideeën van Johannes van den Bosch en zijn bedachte oplossing om mensen, die door problemen in armoede verzeild geraakt waren, nieuwe kansen te bieden, sprak hem erg aan. Jammer genoeg was in de 20e eeuw de MvW steeds meer afgekalfd en vervreemd geraakt van de omgeving. Een dieptepunt voor Frederiksoord was het sluiten van de Tuinbouwschool. Gelukkig is er, zoals Anneke Haarsma vertelde, een omslag gekomen. Frederiksoord is weer ondernemend geworden. De MvW durfde het aan om historische panden met dure herstelacties weer aan te kopen en creatief subsidies te vergaren voor herstel. Er liggen uitdagende opdrachten.
Cees Bijl studeerde fiscaal recht aan de Universiteit van Leiden. Hij begon zijn politieke loopbaan als PvdA raadslid en wethouder in Enkhuizen. Daarna was hij burgemeester, van achtereenvolgens Leeuwarderadeel, Meppel en Emmen. In 2016 werd hij gedeputeerde in de Provinciale Staten van Drenthe. De laatste jaren was hij waarnemend burgemeester in Midden Drenthe. Cees Bijl is ook voorzitter van het Geopark de Hondsrug en woont in Emmen.
De UNESCO status heeft een trots gebracht in de gemeenschap, zegt hij. De oorspronkelijke achterdocht is door betere communicatie in belangrijke mate verdwenen. Goede communicatie met alle betrokken partrijen, waaronder de inwoners van het gebied, vindt Bijl dan ook een belangrijk blijvend punt van aandacht. Het is belangrijk om de ontwikkelingen met de gemeenschap van Frederiksoord en omgeving te delen.
Blijf vooral in gesprek
Op de vraag hoe hij aankijkt tegen de bedreigingen die er voor het gebied zijn, zoals gaswinning, stikstofbeperking en te grote drukte, stelt hij dat je deze zaken praktisch en nuchter moet benaderen. Steeds afvragen: waar liggen kansen. Eerder werd het verkrijgen van de UNESCO status gezien als een bedreiging voor het leven hier. Nu is het een argument om ongewenste zaken, zoals gaswinning tegen te houden. Wat betreft de stikstof problematiek, zal je voortdurend moeten zoeken naar slimme oplossingen om het agrarische gebied van de MvW opnieuw in te richten. Aan de ene kant wil je de landbouwkundige aard van het gebied behouden en tegelijk moet je mensen andere kansen geven. Blijf vooral in gesprek met alle betrokkenen!, stelt hij nogmaals.
Een voorbeeld van nieuwe kansen is het project van de koloniewoningen nieuwe stijl. Over het algemeen wordt tegen het behoud van natuur en cultuurlandschap conservatief aangekeken. Als dat zo was gebleven, was het prachtige project van deze woningen nooit van de grond gekomen. En kijk nu hoe dit het aanzien van het landschap in positieve zin heeft veranderd. Een ander voorbeeld is de huidige ontwikkeling op het terrein van de voormalige tuinbouwschool, inclusief een nieuwe particuliere hoveniersopleiding. Cees Bijl houdt van een dynamische aanpak, van reuring, een ontwikkeling die past bij de huidige tijd.
Laatste aanpassing: 21 maart 2024